به نقل از «ایران اکونومیست»

‌ پیش‌بینی رونق صنعت پتروشیمی

تاریخ انتشار: ۱۷ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۶۵۵۶۱

ساخت پتروپالایشگاه، خودکفایی و استقلال اقتصادی و کاهش یا بی‌اثرکردن تحریم‌های ظالمانه, افزایش حاشیه سود فرآوری نفت، کاهش آلودگی، کاهش هزینه های تأمین خوراک، مدیریت یکپارچه و هماهنگی میان واحدها را تضمین خواهد کرد.

‌رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رئیس‌جمهوری و اعضای هیئت دولت سیزدهم، ساخت پتروپالایشگاه‌ها، تکمیل زنجیره ارزش افزوده در صنایع معدنی و جلوگیری از خام‌فروشی را از اولویت‌ها برشمردند و ‌فرمودند که نگذارید ظرفیت‌های طبیعی و انسانی عظیم موجود در کشور هرز برود؛ نکات ارزنده ای که بی گمان نشان از درایت رهبر فرزانه انقلاب در استفاده از ظرفیت های صنعتی کشورمان دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

مهمترین خروجی و محصول پالایشگاه‌های نفتی و گازی شامل نفتا، بنزین، گازوییل، نفت سفید، نفت کوره، قیر و مالچ و همچنین میعانات گازی و گازهای سبکی چون متان، اتان و پروپان و گوگرد است، محصول خروجی پالایشگاه‌ها بخشی به صورت مستقیم در بازار عرضه می‌شود و بخشی دیگربه عنوان خوراک به پتروشیمی‌ها انتقال داده شده و محصولات مختلف از سوی مجتمع های پتروشیمی روانه بازارهای داخلی و خارجی می شود‌.

نسل جدید پالایشگاه‌های نفت، پتروپالایشگاه نامیده می‌شود که  نفت و میعانات گازی را به مواد شیمیایی تبدیل می‌کنند. وجود واحدهای آروماتیک و اولفین در پتروپالایشگاه‌ها موجب می‌شود که بخشی از مواد سوختی به مواد با ارزشی مثل اتیلن، پروپیلن، زایلن‌، بنزن و غیره تبدیل شود که مواد بالادستی واحدهای پتروشیمیایی هستند.

طرح احداث پتروپالایشگاه‌ها از جنبه‌های مختلف مانند جلوگیری از خام‌فروشی، بی‌اثر کردن تحریم، ارزش افزوده و رونق اقتصادی منجر به توسعه و رشد صنعت نفت کشور می‌شود؛ پتروپالایشگاه‌ها در مقایسه با پالایشگاه‌ها حاشیه سود بالاتری دارند.

در کشور ما هم با هدف تکمیل زنجیره نفت و گاز و ارزش‌آفرینی بیشتر، تعدادی از مجتمع‌های پتروشیمی در مجاورت مجتمع‌های پالایشی ایجاد شدند؛ از اقدام موثر دولت سیزدهم‌، امضاء تفاهم‌نامه مشارکت و تأمین مالی ساخت پتروپالایشگاه «شهید قاسم سلیمانی» با ظرفیت پالایش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه‌ نفت خام سنگین و پالایشگاه «مروارید مکران» با ظرفیت پالایش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین و فوق سنگین است که نشان از اراده وزارت نفت برای احداث پتروپالایشگاه‌هاست، اقدامی که اگر بیشترین حجم سرمایه‌گذاری روی صنایع پایین‌دستی متمرکز کند بیشترین عایدی نصیب کشور می‌شود.

ساخت پتروپالایشگاه سبب توسعه صنایع پایین‌دستی و تولید محصولات پتروشیمی می‌شود و به تقویت منابع ارزی و ارزش افزوده کمک می‌کند و در شرایط کنونی تحریم، بهترین شیوه برای خنثی‌سازی تحریم‌ها این است که نفت و میعانات گازی را در پتروپالایشگاه‌ها به فرآورده تبدیل کنیم به عنوان مثال تبدیل نفت خام و میعانات گازی به نفتا ۴۵ درصد ‌و تبدیل آن به محصولات الفینی یا آروماتیکی تا ۱۱۵ درصد ارزش‌افزوده به دنبال خواهد داشت؛ تبدیل محصولات بالادست پتروشیمی، به محصولات میان تا ۲۰۰ درصد ارزش افزوده و تولید محصولات پایین‌دستی و نهایی، نفت خام را تا ۳۰۰ درصد هم با ارزش‌تر می‌کند.

پالایشگاه‌ها بر اساس نوع خوراک به دو دسته خوراک نفت خام و میعانات گازی تقسیم ‌می‌شوند. سوددهی پالایشگاه‌های میعانات گازی از پالایشگاه‌های نفت بیشتر است زیرا میعانات گازی سبک و بخش زیادی از آن را نفتا تشکیل می‌دهد و  به‌راحتی تبدیل به بنزین، گازوییل، نفت سفید، سوخت جت می‌شود و به‌دلیل پالایشی کوتاه‌تر هزینة سرمایه‌گذاری در آن بسیار کمتر از پالایشگاه نفت است ضمنا مقدار نفت کوره که محصول کم ارزشی است در پالایشگاه‌های میعانات گازی حدود 3 درصد است در حالی که نفت کوره پالایشگاه‌های نفتی در ایران حدود 30 درصد است. 

برای ساخت پالایشگاه به 3 عامل نیروی انسانی متخصص، فناوری و تامین مالی  نیاز است. ساخت پالایشگاه خلیج‌فارس با مصرف روزانه 400 هزار بشکه میعانات گازی، گواه آن است که کشور در دو حوزه نیروی انسانی و فناوری خودکفا اما مشکل تامین مالی پروژه‌های پالایشی همچنان از معضلات جدی محسوب می‌شود. در این راستا طی سال 1400 مجلس شورای اسلامی با قانون «حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت‌خام و میعانات گازی»، معروف به قانون پتروپالایشگاه‌ها گام‌ بلندی در راستای عبور از خام‌فروشی و تکمیل زنجیره ارزش نفت‌خام برداشت؛ قانونی که خوراک اولیه برای تولید محصول بدون دریافت هزینه در اختیار پتروپالایشگاه‌های تازه‌تاسیس قرار بگیرد و پتروپالایشگاه‌ها با تولید و فروش محصولات از محل این مواد اولیه، طی زمان‌بندی مشخص، وجه این خوراک اولیه را با دولت تسویه کنند؛ در اصلاحیه قانون آمده که تنفس خوراک برای اجرای این قانون، از محل سهم سالانه صندوق توسعه ملی تا سقف ۳۵درصد سهم ماهانه آن صندوق و مطالبات ارزی صندوق توسعه ملی از دولت و شرکت ملی نفت ایران تامین شود، طرحی که وزارت نفت موظف است که یک الی دو سال پس از ساخت پتروپالایشگاه، خوراک آن را به صورت رایگان تامین کند.

هزینه خوراک در دو سال اول جز بدهی‌های پتروپالایشگاه محسوب و این پتروپالایشگاه نفت خام را به محصولات پالایشی و پتروشیمی قابل صادرات تبدیل کرده و به فروش می رساند و از این طریق در سال اول بهره برداری، کل هزینه سرمایه‌گذاری شده توسط مردم را همراه با سود 40 درصدی به آنها برمی‌گرداند ضمن آنکه مردم سهامدار پتروپالایشگاه نیز باقی می‌مانند، بنابراین میتوان با جذب سرمایه‌های مردمی مشکل تامین مالی پروژه‌های پتروپالایشی را هم حل کرد.

نتیجه اینکه پتروپالایشگاه عبارت‌ از یکپارچگی بین مجتمع‌های پالایشی و پتروشیمی که با هدف تنوع و کاهش قیمت تمام شده محصولات، افزایش بهره‌وری و سودآوری و بهینه‌سازی مصرف انرژی ,ایجاد ارزش افزوده و اشتغال پایه‌ریزی شده است.

البته برخی ملاحظات نظیر‌ نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر، پیچیده‌تر شدن فرایند و کنترل فرایند و اطمینان همیشگی از خوراک پایدار از جمله این ملاحظات است؛ در کشور ما البته فرسودگی برخی از تأسیسات و تجهیزات پالایشگاهی، عدم بازدهی مناسب در صنایع میان‌دستی و پایین‌دستی نفت خام و فقدان اعتبارات لازم برای نوسازی و توسعه صنایع پالایشگاهی را نیز از یاد نباید برد.

ساخت پتروپالایشگاه، خودکفایی و استقلال اقتصادی و کاهش یا بی اثرکردن تحریم‌های ظالمانه, افزایش حاشیه سود فرآوری نفت، کاهش آلودگی، کاهش هزینه های تأمین خوراک، مدیریت یکپارچه و هماهنگی میان واحدها را تضمین خواهد کرد.

نهایت آنکه فرمایشات مقام معظم رهبری چشم انداز و راهبرد رونق صنعت پتروشیمی و همیشه چراغ راه ما در توسعه صنعت نفت است و امید داریم با برنامه ریزی صحیح و ایجاد ساز و کارهای متناسب مالی و اجرائی در راستای توسعه پتروپالایشگاه‌ها هر روز بیش‌ از پیش شاهد توسعه و سودآوری صنعت پتروشیمی کشور باشیم.

محمد نریمان فرد/ تحلیلگر اقتصادی حوزه نفت و گاز و پتروشیمی

انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری فارس

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: ساخت پتروپالایشگاه پالایشگاه های نفت پتروپالایشگاه ها میعانات گازی پالایشگاه ها سرمایه گذاری ارزش افزوده پایین دستی نفت خام

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۶۵۵۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

انقلاب تولیدات دانش بنیانی صنعت پتروشیمی در راه است

مرتضی شاه‌میرزایی مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در پاسخ به پرسش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا مبنی بر تاثیر دانش بنیان‌ها در تکمیل حلقه‌های زنجیره تولید پتروشیمی‌ها گفت: در سال جهش تولید با مشارکت مردم یکی از برنامه‌هایی برای صنعت پتروشیمی‌ها تنظیم شد، جهش تولید در بخش کالا و تجهیزات بود.

وی ادامه داد: از طرفی دیگر افزایش تولید محصولات پتروشیمی از طریق افزایش عملکرد تولیدی در قالب و سقف ظرفیت نصب شده فعلی از برنامه‌های تعیین شده برای پتروشیمی بود. در این زمینه طیفی از برنامه‌ها آماده شد که از مهمترین آنها حرکت دانش بنیان‌ها برای جهش تولید قطعات و کالا‌ها و تجهیزات است.

معاون وزیر نفت تصریح کرد: ما این موضوع را با هلدینگ‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی مطرح کردیم؛ در هماهنگی با مجتمع‌های تولید مقرر شده است که قطعات یدکی مورد نیاز و همچنین خدمات تعمیراتی و کالا‌های مورد نیاز را از منابع داخلی تامین و تجهیز و به کارگیری کنند.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: سرزیر این نیاز مجموعه‌های پتروشیمی حین تولید به سوی شرکت‌های دانش بنیان و پارک‌های علم و فناوری و سازندگان داخلی خواهد آمد. این موضوع جزو راهبرد‌های اصلی صنعت پتروشیمی در سال جاری است و با تمام سرمایه گذاران خود اتمام حجت کرده ایم و قطعیت این موضوع در جلسه‌ای که ۱۹ فروردین با حضور همه اعضا پتروشیمی‌ها و هلدینگ‌ها تشکیل شد به اطلاع همکاران رسید.

استفاده از توان دانش بنیان مهمترین جلوه بومی سازی و جهش تولید با مشارکت مردم

شاه‌میرزایی تاکید کرد: موضوع استفاده از امکانات داخلی و توان دانش بنیان‌ها برای تامین نیاز صنایع پتروشیمی از مهم‌ترین جلوه‌های بومی سازی و استفاده از ظرفیت داخل است؛ به همین سبب در طرح‌ها و ابرپروژه‌ها نیز جهت گیری به سوی تولید و استفاده از کالای دانش بنیان و داخلی بود.

وی گفت: در هماهنگی با مجتمع‌های تولید مقرر شده است که قطعات یدکی مورد نیاز و همچنین خدمات تعمیراتی و کالا‌های مورد نیاز را از منابع داخلی تامین کنند. به همین جهت تولیدکنندگان داخلی معطوف شدند تا بتوانیم بسته کامل تولید تجهیزات و اکسترودر‌ها را در داخل کشور داشته باشیم و که این انقلابی در بحث تولیدات دانش بنیانی خواهد بود.

معاون وزیر نفت ادامه داد: به ویژه در خصوص در مبحث ماشین آلات دوار که معمولا از خارج تامین میشد به تمام واحدها تاکید شد که تا جایی که آسیب به تولید وارد نشود، بایستی تجهیزات و ماشین آلاتی مانند کمپسور‌ها و پمپ‌ها و توربین‌ها که در رسته ماشین آلات دوار هستند و همینطور در رسته تولیدات پلیمری بایستی برنامه ریزی ویژه‌ای شود تا تامین آن‌ها از داخل کشور انجام شود.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد: در همین راستا تولیدکنندگان داخلی معطوف شدند تا ما بتونیم بسته کامل تولید تجهیزات و اکسترودر‌ها را در داخل کشور داشته باشیم و طبیعی است که این انقلابی در بحث تولیدات دانش بنیان‌ها خواهد بود. شایان ذکر است که در نمایشگاه پیش رو صنعت نفت و گاز نیز شاهد حضور دانش بنیان‌ها خواهیم بود.

معاون وزیر نفت گفت: لازم است دانش بنیان‌ها و تولیدکنندگان داخلی پای کار بوده و نسبت به اجرا و تولید سریع سفارشات پتروشیمی‌ها و واحد‌های تولیدی اقدام کنند؛ چرا که نمی‌توان امر تولید را متوقف کرد و در صورت تاخیر به ناچار به توان خارج از کشور روج خواهد شد و این موضوع آسیب فراوانی از لحاظ فنی برای تولید کنندگان داخلی و صرف منابع مالی برای مجموعه‌های پتروشیمی خواهد داشت.

انتهای پیام/